Ik was er vroeg bij

Ik kreeg de afgelopen week een sympathieke brief van ‘mijn’ internetprovider. Een deel van de tekst daarin luidde als volgt:

En ondanks dat ik dat dus wel wist, vond ik dat inderdaad best leuk toch! En ja, XS4ALL (toen nog Hacktic) was de eerste internetprovider van Nederland 🙂

Neutraal Moresnet

745. Micronaties

30 oktober 2010
©2010, copyright: GoHansBrinker.com

Alleen maar columns over reclame is geloof ik ook weer wat veel. Niet dat ik er alles al over geschreven heb. En ik heb ook nog een vaag plan om na die serie nog een korte serie te gaan schrijven over een aantal oplichterstrucs die veel gebruikt worden. Maar ik wil daarnaast ook graag weer wat met de serie over micronaties gaan doen waar ik in 2006 al mee begonnen ben. Begin van dit jaar heb ik al een poging gedaan, maar nadat ik in september vorig jaar het eerste deel van de serie al had herschreven en in februari een mooie vormgeving voor de bijbehorende website had gemaakt, werden de plannen doorkruist door nogal wat zakelijke beslommeringen.

Vandaag begin ik met het deels herschrijven en deels nieuw schrijven van een aantal hoofdstukken aan die serie. Omdat ik niet zeker weet of ik het herschreven deel in februari van dit jaar al eerder op deze site gezet heb, zal ik dat eerste deel onder deze column zetten.

Sinds ik deze serie ben begonnen is er zeker een drietal nieuwe landjes in Europa bij gekomen. Eentje, Forvik, heb ik een of twee jaar geleden al beschreven. De andere twee waar ik nog niet over geschreven heb zijn beide uitingen van protest, de een wat serieuzer en misschien wat grimmiger dan de andere. Er is een groot verschil tussen hoe Angelsaksische landen en landen met een Latijnstalige achtergrond doorgaans met ontstane micronaties omgaan. Malu Entu dat begin 2009 op een eilandje bij Sardinië (Italië) ontstond, nou ja werd opgezet, is al heel snel door de lokale overheden (militairen, boswachters en medewerkers van de havenmeester van de nabije stad Oristano) ontruimd. Forvik daarentegen (nabij de Shetland Eilanden, boven Schotland) werd ongemoeid gelaten, ook toen het ‘staatshoofd’ Stuart Hill, alias Captain Calamity, een auto van een Forvik-kenteken en Forvik-belastingregistratie voorzag en die op een weggetje op de nabije Shetland-eilanden parkeerde.

Het andere proteststaatje ontstond toen in Nederland de Horstermeerpolder (iets ten westen van de lijn tussen Hilversum en Bussum) de onafhankelijkheid uitriep. Niet helemaal duidelijk is hoe ver het landje al dan niet ludiek is. Er werden wel degelijk concrete stappen ondernomen door de ‘inwoners’, die er bijvoorbeeld uit bestonden dat enkele waterwerken van Rijkswaterstaat werden vernield, waardoor het onder water zetten van een groot deel van de polder (daartegen richten de protesten zich vooral) zal worden bemoeilijkt. Geen van deze drie landjes werd overigens voor zover ik heb kunnen nagaan door enig ander land erkend. Binnenkort dus, mede afhankelijk van de inspiratie meer…

Categorie: micronaties – plusminus 420 woorden – Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.

Vlag van Neutraal Moresnet	Wapen van Neutraal Moresnet

Laatst herzien op: 27-9-2009

Ik ben verzot op grenzen. Landsgrenzen wel te verstaan. Ik ben erdoor gefascineerd. Steeds weer verbaas ik mij over de mensen die aan weerszijden van de grens wonen. In Drenthe bijvoorbeeld, waar een deel van mijn familie vandaan komt, is er in taal en cultuur nauwelijks verschil aan weerszijden van de grens. Ook in streken als bijvoorbeeld Limburg, bij Sittard waar het gebied aan de Duitse zijde van de grens de Selfkant heet, en bij Kerkrade/Herzogenrath zijn de mensen aan weerszijden elkaar goed gezind. Op andere plaatsen zoals in Nijmegen bijvoorbeeld zijn de verschillen groter. In Venlo heeft de bevolking vaak een regelrechte hekel aan de mensen die van de andere kant van de grens komen.

Foto rechts: Het huidige Drielandenpunt, waar de grenzen van Nederland, Duitsland en België samenkomen was 103 jaar lang een vierlandenpunt. (foto: Ahoerstemeier, GNU Free Documentation License, Version 1.2 and later. Foto is aanklikbaar voor een vergroting)Dat laatste kan misschien komen doordat er in Venlo al jaren een Duits winkelgebied is, waar je in de guldenstijd zelfs alleen maar met D-marken kon betalen. Ik kocht er eens een bakje aardbeien, en constateerde dat het meisje achter de kassa hoegenaamd geen Nederlands sprak. Wonderlijk. Ook kan het zijn dat die tegenstelling juist dáár ontstaan is omdat in deze regio aan het begin van de oorlog de Duitsers per trein ons land het eerst binnenvielen (de eerste plaats waar dat gebeurde was Gennep, ten noorden van Venlo net onder Nijmegen).  Vierlandenpunt Ik ben eens met een fietstocht op het Drielandenpunt geweest. Tenminste, dat dacht ik. Een straatnaambord (Vierländerstraße) in als ik me niet vergis het Belgische deel wees namelijk op een vierlandenpunt. Nooit heb ik begrepen hoe dat zat, totdat ik eens bij Wikipedia naar de mini-staatjes van Europa (Vaticaanstad, Monaco, Andorra, San Marino) aan het kijken was, en zo de oplossing van het raadsel vond: ruim een eeuw lang (van 1816 tot 1919) was het namelijk inderdaad een vierlandenpunt.

Het vierde land(je) hield aan het begin van de twintigste eeuw op te bestaan en behoort tegenwoordig tot Duitstalig België. Neutraal Moresnet heette het, en het was een soort van driehoekig van vorm, 3,5 vierkante kilometer groot, en lag met de bovenpunt tegen het huidige Drielandenpunt aan. Het mini-staatje dat dus precies 103 jaar heeft bestaan, ontstond doordat Pruisen nét na de tijd van Napoleon onenigheid had over de grens met de toenmalige Nederlanden, waar België destijds nog deel van uitmaakte. De onduidelijkheid ging over een winstgevende zinkmijn.

Afbeelding links: Kaart van Neutraal Moresnet, gemaakt door het Ministerie van Oorlog, verkend in 1842, uitgegeven in 1862. (Bewerking in 2005 vrijgegeven in het public domain door Ed Stevenhagen, kaart is aanklikbaar voor een vergroting).

Uiteindelijk werd besloten om van de omstreden streek een neutraal gebied te maken. In 1816 werd in het Akens Grensverdrag bepaald dat het gebiedje Mairie Moresnet in drieën zou worden verdeeld. Het huidige plaatsje Neu-Moresnet werd Pruisisch Moresnet en viel aan Pruisen toe. Het plaatsje Moresnet ging bij Nederland (dat tot de Belgische revolutie in 1830 dus nog uit Nederland en België bestond). Het plaatsje Kelmis, waar de zinkmijn lag werd het zelfstandige gebied Neutral Moresnet, bestuurd door een Nederlandse en een Pruisische commissaris, maar met een machtige burgemeester aan het hoofd. Drie jaar na het ontstaan, in 1818 werden er de eerste (houten) grenspalen geplaatst. Die werden tussen 1869 en 1870 vervangen door stenen exemplaren. Oorspronkelijk woonden er in dat gebied 256 mensen. Later kwamen daar nog bijna 3000 arbeiders van de zinkfabriek bij. Het land werd bestuurd door een commissaris, maar in feite zwaaide de machtige burgemeester er de scepter. Het land had geen eigen munten, maar wel eigen postzegels. Neutraal Moresnet heeft ook een tijdje een eigen vlag en een eigen volkslied gehad. Vanaf 1830, toen België en Nederland als aparte landen verder gingen, grensde het landje, op dat ene puntje bovenaan na, aan Belgisch grondgebied in plaats van het Nederlands.

Neutral Moresnet ontwikkelde zich al snel tot een belastingparadijs. De lonen waren er hoog en aanvankelijk gold er geen dienstplicht en alcohol stoken was er legaal. Gevolg was dat de aanvankelijke bevolking van 256 personsn zich mede door de aantrekkingskracht van de zinkmijn als werkgever in vijftig jaar tijd vertienvoudigde naar 2500.

Foto rechts: Voormalige woning van de directeur van de zinkmijn, tegenwoordig het Göhltalmuseum over Neutraal Moresnet. (Foto is aanklikbaar voor een vergroting.)

Esperantostaat
De zinkmijn raakte in 1885 uitgeput, waarna diverse plannen ontstonden om het gebied als zelfstandige ‘natie’ te laten voortbestaan. Zo wilde de kleurrijke plaatselijke huisarts en bedrijfsarts van de zinkmijn Dr. Wilhelm Molly er de onafhankelijke Esperantostaat ‘Amikejo’ (plaats van grote vriendschap) vestigen. Rond 1900 begon Pruisen echter meer en meer druk uit te oefenen op het gebied, maar ook België wilde het zich niet laten ontvallen. In 1914, aan het begin van de Eerste Wereldoorlog viel Pruisen België binnen, waarna in 1915 Moresnet door Pruisen werd geannexeerd. In de verdragen aan het einde van de Eerste Wereldoorlog oorlog viel het gebiedje echter weer aan België toe, waar het nu nog steeds deel van uitmaakt. Bijzonder is dat van de zestig grenspalen van het landje er nog altijd vijftig gewoon in het landschap staan. Deze zijn onder andere te zien op de website http://www.grenspalen.nl. (Die site is sowieso ergde moeite waard).

Voor Neutraal Moresnet heeft recentelijk een tijdje opnieuw een onafhankelijkheidsbeweging gehad. Te zien aan de website die de beweging een tijdje in de lucht gehad heeft was dit echter geen serieus initiatief.

Voor verdere info zie: www.moresnet.nl, http://en.wikipedia.org/wiki/Moresnet.

Bronvermelding: Wikipedia (nl/en/dl), moresnet.nl, grenspalen.nl

Kaart van het gebied, zie de verklaring hieronder.

1: Nederland (vanaf 1830), provincie Limburg
2: België (vanaf 1830), provincie Luik/Liège
3: Neutraal Moresnet, 1816 – 1919
4. Pruisen, de Rijn-provincie

a. Duits-Nederlandse grens, zoals gold vanaf 1843
b. De weg van Aken naar Luik
c. De huidige Duits-Belgische grens, die geldt vanaf 1919

De gebieden 1 en 2 hoorden van 1815 tot en met 1830 bij elkaar, binnen het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. In 1830 scheidde België zich af, wat door het huidige Nederland in 1839 werd erkend. De grens tussen beide landen werd formeel vastgesteld in 1843.

België kreeg het tweetalige Moresnet als gevolg van verdragen aan het eind van de Eerste Wereldoorlog in bezit als compensatie voor de schade tijdens die oorlog. Sindsdien behoren de gebieden 2, 3 en 4 (ten westen van c), bij België op een korte periode in de Tweede Wereldoorlog na, toen Duitsland (opnieuw) Moresnet en de Duitstalige Belgische Oostkantons annexeerde.

(Tekst bij de kaart: vrije vertaling van de beschrijving hiervan op Wikipedia, kaart: handgetekend door Cwoyte, Public Domain)

Ach ach ach, was die goede oude, Jonge Robert Long er nog maar…. http://bit.ly/co9zz6 🙂

744. Voordringen

22 oktober 2010
©2010, copyright: GoHansBrinker.com

Niemand is tegenwoordig tevreden meer. Lastige kinderen zijn volgens vooral leraren en in tweede instantie ouders, hyperactief en moeten een pilletje. Binnenkort komen er smartpillen, waardoor je tijdelijk slimmer wordt, en je kunt er donder op zeggen dat er een studentenvakbond is die gaat eisen dat ze in het ziekenfonds komen. En in tweede instantie dat werkgevers gaan eisen dat hun mensen die gaan slikken.

Ook qua uiterlijk gaan mensen steeds meer aan zichzelf sleutelen. Oudere mensen maken zichzelf zo jonger, iets dat ik als vijftiger die overigens niet ontevreden is met zijn uiterlijk best goed kan begrijpen. Maar wat moet ik denken van tieners wiens ouders het zich kunnen veroorloven, met een medisch niet noodzakelijke borstvergroting of andere soortgelijke veranderingen aan hun uiterlijk? Over tien of vijftien jaar, zo zul je zien, is de mode ineens weer cup-A en voor je het weet veranderen de al dan niet gewenste uiterlijke kenmerken met de seizoenscollecties mee.

Het is niet dat ik het die mensen niet gun, maar er is toch iets bij mij dat er bij die verschijnselen jeukt. Ik vind ook dat er iemand is die het maar eens moet zeggen gewoon. Natuurlijk gaan de ontwikkelingen verder, en wordt het uiteindelijk ook mogelijk om al die seizoencollectiegekte ook nog zonder grote problemen met operaties te kunnen volgen. Het ene jaar beheersen dikkerdjes met, zeg maar een spitse neus het straatbeeld, en het jaar erop dezelfde mensen als magere spicht maar met cup K-plus en een formidabel grote, maar ook weer niet te ver naar achteren uitstekende derrière.

Vanzelfsprekend komen er uiteindelijk ook IQ-verhogende operaties. Die werkgevers dan als voorwaarde stellen om voor promotie in aanmerking te komen. En lagelonenlanden met enigszins totalitaire inslag en een tekort aan laagbetaalde fabriekswerkers gaan dan juist IQ-verlagende operaties verplichten.

Ik voorzie dat iedereen op termijn steeds meer op elkaar gaat lijken. Alle meisjes zien eruit als blonde of gekleurde beauty queens, de mannen breedgeschouderd, als in een hedendaagse reclame voor een uit de mottenballen gehaalde after shave uit de eerste helft van de vorige eeuw. Alle blakendwitte tanden van iedereen op dezelfde rij. Holy shit!

Ja holy shit! Want ik steek zelf juist oh zo graag een beetje boven het maaiveld uit. I just like to stick out in a crowd, hekel als ik heb aan conformeren.

Wat is er rododendron nog aan toe mis met een dorpsgek? Die zijn er door de eeuwen heen altijd geweest. Net als de hofnar. En het lelijke eendje. Natuurlijk, ik ben tegen ondraaglijk lijden. Mensen met een depressie moeten geholpen. Net als mensen met pijn. En ook met erge zielepijn. Maar tegen niet helemaal volgens de norm zijn vind ik deze maatregelen overkill.

Ik ben voor authenticiteit. Maar los van het feit dat ik ingespoten botox en andere ingrepen waarvan je toch eigenlijk wel weet dat ze nep zijn gewoon lelijk vind, doe je jezelf daarmee niet gewoon ongelooflijk geweld aan? En geldt niet hetzelfde voor allerlei ingrijpen in het brein?

Ik zou het zelf niet zo snel doen, maar ik vind aan de andere kant mensen met tattoo’s juist helemaal geweldig. Net als piercing’s (dat heb ik zelf ook wel eens overwogen). Ook vormen van carving (tatooëren d.m.v. littekenweefsel) en andere modificaties als ingebrachte parels en gespleten tongen, ze zijn voor mij een teken van authenticiteit, stijl en een al dan niet goede eigen smaak. Maar jezelf met soortgelijke maatregelen voordoen als mooier, jonger, slimmer, dommer of meer tot de middelmoot behorend, is natuurlijk gewoon flink nep en daarmee inherent dus eigenlijk reuze lelijk.

Verdikkeme, auto’s pimp je op. En huizen. En desnoods oude televisieprogramma’s. Maar luister goed, vooral wat écht is, dat is mooi. Authenticiteit, zoals ik dus daarnet al zei! Ik ben behoorlijk atheïstisch, maar plastische chirurgie is, als het niet een functie heeft en alleen is voor de mooi toch niets anders dan bij het uitdelen van lichaamsdelen bij de schepping voordringen?

Categorie: opinie – plusminus 644 woorden – Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.

Van mijn Twitter-page: 

Dit is leuk! Let ook op de nep Googel-Ads
onderaan. This is great! Mind the fake
Googel Ads below 🙂 http://bit.ly/bsClFh

John Piek’s playlist op YouTube (>110 popsongs): http://bit.ly/a9eyeu

Deel 12: Reclame wordt minder irritant – en geniepiger

743. Reclame: de droogrimpeltjes van Willy Dobbe

18 oktober 2010
©2010, copyright: GoHansBrinker.com

Reclame voor cosmetica is overigens een verhaal apart. Bij cosmetica vliegen de semi-wetenschappelijke termen en de door de marktpartijen zelf uitgevonden woorden je geregeld om de oren. Wie herinnert zich de droogrimpeltjes van tv-omroepster Willy Dobbe niet? Omdat de producten in het echt helemaal niet zoveel van elkaar verschillen, is het net als bij een aantal andere producten vooral imago waarvoor klanten de pecunia’s betalen. De grondstoffen voor veel cosmeticaproducten, en met name voor de anti-rimpelzaken bestaan namelijk vaak in hoofdzaak uit niet meer dan vaseline, een beetje alcohol en een hoop water uit de kraan. Wat er daarnaast nog in zit kan per fabrikant verschillend zijn. Soms zijn dit vitaminen, met name vitamine E of andere zaken die in worteltjes zitten (gek dat ze nooit daarnaast ook nog claimen dat de cremepjes ook nog goed voor de ogen zijn….) Ook zitten er tegenwoordig dikwijls allerlei spullen in die goed zijn tegen vrije radicalen. Die vrije radicalen zijn aggressieve zuurstofmoleculen, waarvan lange tijd vermoed werd dat ze door extra oxydatie het ouderdomsproces versnellen. Het is met name zuurstof waardoor mensen (en ook het dierenrijk) verouderen. Vervelend is dat je tegelijk ook niet helemaal zonder kunt, omdat je anders daadwerkelijk helemaal niet ouder wordt (maar tegelijk ook niet heel erg blijft leven).

Tegenwoordig zijn er meer en meer signalen uit de wetenschap dat het bestrijden van die vrije radicalen niet echt helpt om het verouderingsproces te vertragen of zelfs te stoppen. Integendeel, meerdere onderzoeken tonen aan dat de stoffen die de vrije radicalen zouden moeten verminderen zelf het ouderdomsproces versnellen. En toch hoor je nog zeer veelvuldig reclames voor cosmetica-producten en shampoos en wat al niet meer die met allerlei toevoegingen onverminderd die vermaledijde vrije radicalen te lijf gaan. De waarheid vertellen, na zo lange tijd zou natuurlijk ook het imago van de producten niet ten goede komen, dus dan maar beter nog een beetje onder stoelen of banken…

Een andere eigenschap van cosmeticareclame is dat ze dikwijls een stapeling van vaak heel veel feiten toepassen. Het is een techniek uit de psychologie om een soort rookgordijn aan te leggen. Je poneert een stelling die zo is opgesteld dat mensen even moeten nadenken om te bedenken dat het misschien niet waar is, of niet helemaal waar. En vóórdat de mensen dat kunnen beredeneren kom je met de volgende stelling waarvoor misschien hetzelfde geldt. En dat dan acht of tien keer achter elkaar. En als er dan een paar andere spotjes voor andere producten zijn geweest doe je het nog een keer over om te kijken of je de bal in het doel kunt koppen. De kans is dan groot dat meerdere van deze stellingen, zeker als ze vaak herhaald worden blijven hangen. En omdat er geen tijd is geweest om ze kritisch te beredeneren is er ook een redelijke kans dat dat achteraf ook niet meer gebeurt. Het werkt overigens alleen heel goed voor dingen waar mensen niet al te vaststaande kennis over hebben. Mensen hiermee laten onthouden dat de burgemeester van je eigen woonplaats een paarse smurf is die iedere ochtend om zijn conditie op peil te houden naar de maan rent gaat er op die manier niet in. Maar van de heel deskundig klinkende mumbo jumbo die in de gemiddelde cosmeticareclame doorgaans klinkt hebben de meeste mensen niet voldoende kennis om de eventuele onwaarheid in deze reclamewoordendiarree direct al te doorzien.

wordt vervolgd

Naar aanleiding van wat ik in column 742 over melkproducten schreef kreeg ik onderstaande reactie die ik met toe- cq. instemming van de afzender graag plaats 🙂Hallo John,  Al sinds m’n vijftiende heb ik vaak en zeer onregelmatig migraine gehad. Diverse onderzoeken hebben nooit de oorzaak kunnen vinden, ondanks o.a. elektroden op het hoofd geplakt en dan met stroboscooplamp patronen creëren, contrastvloeistof in de bloedbaan gespoten en door de scanner heen gehaald, verschillende soorten pilletjes en ik weet niet wat nog meer. Afijn, ongeveer een jaar geleden zag ik op een Duitse zender een programma over de voors en tegens van melk. De meerderheid van de wereldbevolking blijkt allergisch voor melk te zijn. En, één van de allergische reacties was: migraine. Ik dronk al jaren minstens een halve liter melk per dag. Ben dus maar eens gestopt met melk drinken om te kijken of dat iets uithaalde….. en sinds die tijd dus geen migraine meer! Bewerkte melk (bijv. yoghurt, kaas) geeft geen enkel probleem. Een poosje terug heb ik in de supermarkt weer eens zo’n klein pakje Chocomel van Nutricia gekocht. Heerlijk. En vlak daarna: migraine. Dus ook geen Chocomel meer, helaas. Dus als je ooit iemand treft die wel eens last van migraine heeft, vraag hem/haar maar eens of melk bestanddeel van hun voedselpatroon uitmaakt, zo ja, maar eens even zonder proberen. Ik had dit graag enige tientallen jaren geleden al geweten. Groeten, K.

Bronvermelding column: geen

Categorie: opinie – plusminus 562 woorden – Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.

Deel 11: Reclame wordt minder irritant – en geniepiger

742. Reclame: Angst in de reclame

6 oktober 2010
©2010, copyright: GoHansBrinker.com

Een techniek die begin jaren zestig ook min of meer door het bedrijf Proctor & Gamble werd geïntroduceerd, is het gebruik van angst in de reclame. In eerste instantie (het was nog vóór de grote emancipatiegolf van vrouwen in de jaren zestig en zeventig) werd er om de verkoop van allerlei reinigingsmiddelen te promoten, ingespeeld op de angst die veel vooral pasgetrouwde Amerikaanse vrouwen hadden om in de ogen van hun man, de schoonfamilie of de buurt geen goede huisvrouw te zijn. De angst bijvoorbeeld voor wat manlief bij thuiskomst van een vuile zeilvloer zou zeggen. Of dat buurvrouw zou zien dat de toen nog vaak buiten hangende was niet schoon zou zijn. Of de angst voor een al in de kast staande nog altijd enigszins vuile vaat, waar het oog een bezoekende schoonmama natuurlijk al binnen de eerste minuten van de bezoek op zouden vallen. Pas getrouwde vrouwen zijn nog niet zo merkvast als andere doelgroepen en kunnen daarom gemakkelijker worden bewogen om een ander wasmiddel te kiezen. En dus dit was voor de reclamemakers ook om die reden een aantrekkelijke groep.

De methode wordt ook nu nog steeds gebruikt, zij het wellicht iets subtieler. Tegenwoordig gaat het vaak om de angst om niet aan bepaalde schoonheidsidealen te voldoen, de angst om oud te worden of de angst voor bepaalde gezondheidsproblemen in het algemeen. Die laatste twee al dan niet in combinatie met de sociale ongemakken die zij met zich meebrengen. Bij dit soort van angst gebruik makende reclames gaat het bijvoorbeeld vaak om allerlei yoghurtdrankjes of om margarineproducten tegen hartfalen. Overigens staat van deze beide laatste producten nog altijd niet met zekerheid vast of ze echt wel een positieve werking hebben. Hetzelfde geldt overigens voor de in de reclame vaak geponeerde gezonde werking die de inname van melk zou moeten hebben.

In de wetenschap komt de laatste jaren een steeds sterker wordende stroming op gang die stelt dat het tot je nemen melk helemaal niet zo gezond is. Meer dan ruim een halve liter melkproducten per dag zijn sowieso niet bepaald erg goed voor de nieren, zoveel is al langer bekend, en meerdere onderzoeken laten daarnaast zien dat het consumeren van melk of melkproducten voor een goed bottengestel helemaal niet uitmaakt. Daarnaast kan melk, vanwege de erin aanwezige dierlijke groeihormonen in bepaalde gevallen de groei van kwaadaardige tumoren stimuleren. Wat in ieder geval wel vast staat is dat je ook zonder de consumptie van melk gewoon een heel gezond leven kunt hebben, en ook geweldig oud kunt worden. Driekwart van de Aziatische bevolking bijvoorbeeld is volstrekt allergisch voor bepaalde ingrediënten van koemelk en kunnen het dus domweg helemaal niet tot zich nemen. Om die reden vind ik verhalen van Nederlandse zuivelbedrijven die een stap naar de Chinese markt ondernemen vaak ook altijd zo geweldig moedig.

Toch hoor je ze nog geregeld, die Joris Driepinterverhalen. Reclame voor melk en voor de gezonde aspecten ervan was echter in het verleden vaak ook vooral reclame om de overschotten die er op de Europese markt voor melk waren, de welbekende melkplas die de oorzaak was van alle melkquota-ellende, tenminste een klein beetje te laten slinken.

wordt vervolgd

Bronvermelding: geen

Categorie: opinie – plusminus 509 woorden – Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.

Deel 10: Reclame wordt minder irritant – en geniepiger

741. Reclame: De allerbeste column van John Piek ooit

2 oktober 2010
©2010, copyright: GoHansBrinker.com

Wat je in de begintijd van de tv-reclame nog regelmatig zag, en ook nu nog wel eens aantreft is dat de directie van het bedrijf in kwestie zich intensief met de reclame bemoeit. Natuurlijk ook daar zitten mensen met veel kennis van het vak. Bekend is dat Freddy Heineken een van de meest briljante mensen uit de reclamehistorie was die zich bemoeide met dat soort details als dat de letters ‘e’ in het woord Heineken eruit moesten zien als kleine lachende happertjes. En dat in een tijd dat niemand de eerstkomende decennia nog ooit iets van Pac-Man had vernomen.

Wat ik bedoel is dat er dan per se een zinnetje in zit dat refereert aan iets dat volledig strijdig is met de rest van de reclamespot, en dat het ongetwijfeld in de directiekamer goed doet, maar dat in de reclamespot leidt tot een grote stijlbreuk. Heel soms verschijnt zelfs de directeur zelf met meestal een brede grijns in beeld, of je ziet het inderdaad prachtige maar volledig niet ter zake doende pand van het bedrijf. Waarschijnlijk zit er in dat soort gevallen de gedachte achter ‘wij betalen uiteindelijk de rekening dus wij bepalen als we een goed idee denken te hebben ook wat er gebeurt.’ Ik zit me suf te denken op voorbeelden, maar ik moet toegeven dat het verschijnsel zich tegenwoordig gelukkig wel minder en minder voordoet.

Opmerkelijk fenomeen zijn verder de gratuite opmerkingen en gratuite claims. Daarmee bedoel ik stellingen die als je oppervlakkig luistert heel stellig klinken, maar die als je beter luistert niet meer zijn dan een luchtbel of in een enkel geval een sigaar uit eigen doos.

Bekende kreet uit de huidige reclame is bijvoorbeeld ‘De droogste luiers van Pampers ooit.’ Ze zeggen niet ‘De droogste luiers van allemaal’, of ‘Veel beter dan van onze concurrenten’. De enige uitzondering is dat er wel soms bedrijven claimen de goedkoopste te zijn. Maar dat zijn cijfers, die zijn goed te meten. De stellige claims over kwaliteit zijn verdwenen toen een jaar of wat geleden Wilkonson claimde met haar nieuwe mesjes de op dat moment beste in de markt te zijn. (Als ik me niet vergis was de stelling ‘de beste mesjes die ooit gemaakt zijn’ of zoiets). Gillette pikte dat niet en spande een rechtszaak aan, die het uiteindelijk won. De eerste bij wie ik zelf vervolgens de gratuite variant van deze claimreclame zag was bij Gillette zelf, die zoiets zei als ‘de beste scheerervaring van Gillette ooit’.

Uiterst irritant in de reclame vind ik altijd het merk Dreft. Het afwasmiddel van Neutral dat ik zelf al jaren gebruik gaat (ik weet niet of het klopt) in mijn beleving een heel stuk langer mee dan Dreft, dat ik eerder vaak gebruikte. Ik stapte over op Neutral, waarvan ik eerder al het witwasmiddel gebruikte, toen ik de geparfumeerde luchtjes van bestaande afwasmiddelen zat was. Het zou trouwens heel goed kunnen dat Dreft in werkelijkheid zelf helemaal niet vindt dat het het langste meegaat zoals het merk al jarenlang probeert te suggereren, want in haar huidige reclame zegt Dreft letterlijk: “Generaties vertrouwden erop dat Dreft 75% langer mee zou gaan.” Het kan vanuit die eigen stelling van het bedrijf dus heel goed zijn dat Dreft al die generaties steevast een rad voor ogen heeft gedraaid. Hoezo dat het langer mee ZOU gaan? Is dat dan voor de spreker van het bedrijf zelf geen vaststaand feit? En langer dan wat? Langer dan een mensenleven? Of langer dan de kauwgom waar ik nu op kauw? Gooi dus maar in mijn pet…

Ook heel populair bij de marketingmensen dat zijn gratuite keurmerken of gratuite kwalificaties. Komt er een milieuorganisatie met het initiatief voor een keurmerk, waar jouw product of bedrijfsfilosofie met de beste wereld niet is in te passen, dan bedenk je toch een eigen keurmerk? Wanneer je bedrijf groot genoeg is en meerdere merken voert hoef je daarvoor niet eens met branchegenoten te overleggen, en anders zijn er ongetwijfeld meerdere milieu-onvriendelijke bedrijven te vinden die hetzelfde willen. Zweempje milieusuggestiviteit erbij. Een beetje groen in het logo. Doet het áltijd goed…

Het introduceren van een waar oerwoud van keurmerken is voor marktpartijen sowieso erg interessant. Hoe meer waardeloze je hebt, hoe minder die paar die wel degelijk op integere ideologische basis zijn opgezet ertoe doen.

Bekend voorbeeld van een gratuite kwalificatie is bijvoorbeeld het scharrelei. De meeste mensen kopen scharreleieren omdat ze denken dat die wellicht meer milieuvriendelijk tot stand zijn gekomen, en ze dus ook beter zijn voor de koper zelf. Maar vooral hebben scharreleieren het imago dat ze van vrij op een erf rondscharrelende kippen komen. Niets is minder waar: scharreleieren zijn momenteel zo’n beetje de meest dieronvriendelijke eieren die er zijn te krijgen. Eieren van legbatterijkippen waar de scharreleieren lang geleden voor in de plaats kwamen zijn nog erger, maar die zijn in de Nederlandse supermarkten als in de dop verkochte eieren zo goed als dus niet meer te vinden

Scharrelkippen zitten met zijn negenen in een stal binnen, op één vierkante meter ruimte. De term scharrelei zegt ook niets over wat een kip tijdens haar leven te eten heeft gekregen. Bij scharrelkippen is het preventief toedienen van medicijnen als anti-biotica gewoon toegestaan en bij scharrelkippen mogen de snavels worden afgeknipt, wanneer de kippen anders door de stress elkaar teveel beschadigen.

Vrije uitloopeieren zijn beter. Kippen die met vrije uitloop worden gehouden mogen overdag onbeperkt zelf naar buiten lopen. De uitloopvlakte moet daarbij voor het grootste deel begroeid zijn en voor iedere kip moet vier vierkante meter beschikbaar zijn. Dus niet zoals de negen kippen per vierkante meter bij scharreleieren en zelfs achttien kippen per vierkante meter in de legbatterij.

Overigens is de werkelijkheid altijd veel ingewikkelder dan een populistische politicus in een one-liner kan verpakken. Mensen die tegen dierenleed zijn hebben vaak tegengestelde belangen tegenover mensen die het milieu belangrijker vinden. Dit terwijl ze beide toch vaak tot de linkse kerk behoren. Door een legbatterijkip komt er vijf maal zo weinig schadelijke ammoniak in het milieu terecht dan bij een vrije uitloop- of een scharrelkip. En ook het gevaar van de verspreiding van soms ook voor de mensen gevaarlijke ziekten als bijvoorbeeld vogelgriep is bij legbatterijkippen een heel stuk minder groot.

wordt vervolgd

Bronvermelding: diverse bronnen, wikipedia (om op te zoeken of details kloppen)

Categorie: opinie – plusminus 1030 woorden – Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.

Deel 9: Reclame wordt minder irritant – en geniepiger

740. Reclame: As the World Turns

28 september 2010
©2010, copyright: GoHansBrinker.com

Eigenlijk moet dit vooral niet een klaagzang worden, deze reeks columns. Maar het is ook zo verdomde moeilijk om dat niet te doen bij alle gemene streken die bij reclame soms uit de kast gehaald worden.

Ik zeg het nog maar een keer: het zijn heel zeker lang niet allemaal gemene streken. Ik vind ook serieus dat het gewoon het recht is van bedrijven om reclame te maken. En ook om daarbij (binnen zekere grenzen) te proberen uit de markt te hengelen wat er te hengelen valt. En dan snap ik wel dat onder druk van de concurrentie wel eens nog dat ene stapje verder wordt gezet. En dat de concurrentie dat dan ook weer doet, waarna jij als bedrijf… nou ja, dat snap ik dus wel.

Toch kan het ook anders. De bekende reclameman David Ogilvy, van het prestigieuze bureau Ogilvy en Mather dacht zijn hele werkzame leven al dat reclame met humor erin alleen maar contraproductief kon werken. Groot was zijn verbazing dan ook dat toen jongere concurrenten in zijn nadagen juist een heel nieuwe weg kozen en met reclame met humor erin haast megalomane successen behaalden. Mensen gingen het daardoor weer leuk vinden om bepaalde reclames te bekijken.

Dogma’s beheersten lange tijd de gedachtenwereld van de reclamemaker. En nog steeds heersen er af en toe in mijn ogen stompzinnige ideeën, die misschien wel werken, maar toch… Lange tijd werden consumenten niet anders gezien dan als makke schapen die je een rad voor ogen kunt draaien om ze die dubbeltjes uit de portomonnee te wringen die allemaal samen bij elkaar jouw aandeelhouders van die blije gezichten geven. Je ziet die houding nog wel in reclames waarin klanten als idioten of als kleine kinderen worden aangesproken. Ik vind zelf vooral dat je mensen altijd serieus moet nemen en moet respecteren. En dat geldt ook voor al dan niet potentiële klanten. Al zijn het er nog zo veel.

In de jaren vijftig en zestig werd er nog volop met reclame geëxperimenteerd. Het medium televisie en in Europa ook de radio nog, stonden qua reclame nog volkomen in de kinderschoenen, ook al omdat reclame op radio en tv in veel Europese landen niet was toegestaan. In die tijd werd in bioscopen geëxperimenteerd met stilstaande beelden met daarop etenswaren afgebeeld. Die werden kort voor de pauzes tussen de film in gemonteerd. Bij onderzoek bleek dat mensen zich er niet bewust van waren dat die beelden überhaupt te zien waren geweest, maar wanneer de beelden in een film zaten steeg wel de omzet van de verkochte versnaperingen in de pauze met enkele tientallen procenten. Al snel stak de Amerikaanse overheid een stokje voor deze manier van verkoopbevordering.

Op televisie werden in die jaren gewoonlijk hele uren aan reclameklanten verkocht. Ook bij Radio Veronica in Nederland was dit in de beginjaren nog de tegenwoordig volkomen ondenkbare praktijk. Zo had je bijvoorbeeld het half uur van Venz. Zoiets wordt nu vooral als slecht voor de merkrupatie van een zender gezien, het zorgvuldig geboetseerde zenderformat gaat met zoiets naar de haaien en het is ook met name erg slecht voor de kijk- en luistercijfers.

Uiteraard waren het alleen de heel grote marktpartijen die zich zo’n heel of half uur konden veroorloven. Het bedrijf Procter & Gamble in de VS was zo’n grote marktpartij. Geregeld kochten zij een uur of langer zendtijd in bij de grote netwerken, die als aanbieder van televisieprogramma’s eind jaren vijftig toch al mochten rekenen op een miljoenenpubliek. Het stond technisch allemaal nogal in de kinderschoenen. Het beeld was zwart-wit, comedy-series werden dikwijls uitgevoerd door mensen die ook in het theater furore hadden gemaakt, maar die niet noodzakelijkerwijs ook het totaal andere vak van zoiets voor televisie brengen ook beheersten. Omdat methoden om beeld op te nemen nog uiterst duur was en de middelen daarvoor schaars, werden de meeste comedy-series gewoon live op televisie uitgevoerd, vaak met publiek. Wel was er in de VS al kijk- en luisteronderzoek.

P&G (in Nederland nu bekend met merken als Ariel, Lenor, Gillette, Head & Shoulders en Pampers maar ook bijvoorbeeld Braun en Duracell) zag in die tijd met lede ogen aan hoe de kijkcijfers van op zich goed bekeken zenders steevast in een duikvlucht gingen wanneer zij een uur lang ronkend over de geneugten van hun zeep- en machinewasmiddelproducten begonnen te oreren. Daar moest toch wat op te vinden zijn? Als ze nou eens iets zouden bedenken waarmee ze af en toe korte tijd hun zeep-programma’s konden onderbreken, iets wat de mensen precies voldoende zou boeien zodat ze knop niet zouden omdraaien.

De marketingmensen van P&G kwamen met het briljante idee van een verhalenreeks met goedkope decors en goedkope acteurs, waarin de verhaallijnen niet al te controversieel waren maar waarin telkens als de emoties hoog opliepen en mensen zich afvroegen hoe het zou aflopen teruggeschakeld werd naar de ronkende praatjes over de zeepproducten van P&G. Het programma kreeg de titel As the World Turns mee, en vormde het begin van een serie die vanaf 2 april 1956 gelopen heeft, en die al vrijwel direct navolging kreeg. Uiteindelijk was As the World Turns de start een heel nieuw genre van tv-series dat daarvoor noch op film, noch in boekvorm al bestond: de soap opera (zeep opera), tegenwoordig in het Nederlands meestal soap genoemd. P&G bleef vanaf het begin tot nu de distributeur van de serie. As the World Turns liep tot dit jaar. De serie stopte heel recent: de laatste aflevering (de 13.858ste!) werd opgenomen op 23 juni 2010 en deze werd in de VS ruim een week geleden op 17 september 2010 uitgezonden.

wordt vervolgd

Bronvermelding: diverse bronnen, wikipedia (exacte gegevens ATWT)

Categorie: opinie – plusminus 875 woorden – Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.